|
|
Višegodišnja
biljka. Rizom kratak, prilično debeo, na poprečnom preseku
okruglast, pored cvetnog nekada se razvijaju i sterilni izdanci;
korenovi mesnati, beličasti. Stabljika visoka 20-60 (90) cm,
uspravna, katkad po malo vijugava, u donjem delu gola, u gornjem delu u
predelu cvasti ± pokrivena maljama, zelena ili u gornjem delu ljubičasta,
pri osnovi sa kratkim, svetlo mrkim listovima u vidu rukavca. Listovi
okruglasti, čiroko jajasti do izduženo lancetasti, na vrhu šiljati,
± strče, na srednjem delu stabljike najveši, po pravilu duži od
internodija, tamnozeleni, na naličju ili sa obe strane duž nerava
i oboda rapavi i pokriveni dlakama, mlitavi, osnovom ± obuhvataju
stabljiku, gornji su slični braktejama. Cvast klasolika,
rastresita, većinom izdužena, ± orijentisana na jednu stranu,
sastavljena od brojnih cvetova. Ovi su zelenkasti do bledo crvenkasti,
ređe beli, mirisni, pre cvetanja vise. Brakteje široko linearne do
lancetaste, šiljate, sa mnogo nerava, strče ili su naniže
povijene, obično iste dužine ili ispod donjih cvetova do 3 puta duže
od cvetova. Plodnici većinom izduženi, šestorebrasti, pokriveni
kratkim dlakama ili goli. Listići perigona u početku zvonasto
raspoređeni, na kraju rašireno strče, jajasti do široko
lancetasti, dugački 8-12 mm, ± goli; spoljašnji zelenkasti, obično
šiljati, vrhom unazad povijeni, sa 3-5 nerava, od kojih su bočni
delimično prozirni, dok je središnji hrptenasto istaknut; bočni
unutrašnji listići su katkad kraći od spoljašnjih, šiljati,
hrptenasti, većinom bledo ljubičasti. Labelum crvenkast, strči,
u odnosu na plodnik stoji pod tupim uglom, kraći od ostalih listića
perigona, dvočlan, zadnji deo skoro poluloptast, sa unutrašnje
strane purpurnomrke boje, spreda sa uzanim otvorom koji se nadovezuje na
prednji režanj; prednji režanj strči, nepokretan, većinom
bledo ljubičaste boje, srcastog ili jajastog oblika, na vrhu šiljat,
duž oboda ± fino nazubljen, pri osnovi obično sa 2 glatke guke.
Ginostemijum žućkastozelen. Antera široka, skoro trouglasta, žućkasta.
Plod izduženo obrnuto jajast, dugačak oko 11 mm, širok oko 6 mm,
visi na dršci. Cveta od juna do avgusta.
Raste
u listopadnim šumama, šumskim progalama i šikarama.
Oprašuje se entomofilijom;
cvetovi
proizvode nektar koji se nakuplja na dnu hipohila; oprašuju ih uglavnom
socijalne ose prilikom sakupljanja nektara. |
|
|