|
|
Višegodišnja biljka. Koren
vretenast, jako odrveneo. Stabljika visoka 20-50 (80) cm, uspravna ili
se izdiže, nerazgranata ili razgranata samo u zoni cvasti, prilično
snažna, četvorouglasta, izbrazdana, šuplja, u donjem delu pokrivena
proređenim stršećim člankovitim dlakama, u zoni cvasti pokrivena i
žlezdama na drškama. Listovi, izuzimajući 1-3 para listova stabla, koji
su mnogo manji, složeni u prizemnu rozetu; lisna drška dugačka 3-7 cm,
često pokrivena kovrđavim dlakama, liska jajasta do izduženo lancetasta,
dugačka 6-15 (17) cm i 2-4 (7) cm široka, pri osnovi ± srcasto usečena,
odsečena ili klinasta, na vrhu ± šiljata ili zaobljena, duž oboda
nepravilno dvojno tupo nazubljena do isečena, vrlo retko perasto
deljena, zbog istaknutih, mrežasto povezanih nerava naborana, zelena, i
na licu i na naličju, naročito duž nerava pokrivena kratkim dlakama, na
licu kasnije ± gola. Listovi na stabljici sedeći ili sa kratkom lisnom
drškom, oni iz osnove grana cvasti jajasto lancetasti, sa dugačkim
šiljatim vrhom, osnovom obuhvataju stabljiku. Priperci zeleni,
okruglasti, osnovom obuhvataju stabljiku, na vrhu dugačko šiljati, celog
oboda, mnogo kraći od cvetova. Cvetovi dugački 2-2,5 (3) cm, sa kratkom
cvetnom drškom, po 4-6 (8) složeni u 6-12 razdvojenih prividnih
pršljenova, postavljenih jedan iznad drugog na vrhu stabljike i 1-3 para
grana, gradeći zajedno razgranati prividan klas, dugačak 10-30 cm.
Čašica zvonasta, dugačka 6-11 mm, sa 13 jako istaknutih nerava, duž
leđne strane često ljubičasta, ± gusto pokrivena stršećim dlakama,
kadkad i žlezdanim dlakama, između nerava i sedećim žlezdama, u gornjem
delu i priljubljenim maljama; gornja usna čašice dugačka oko 2,5 mm, sa
3 vrlo mala, približena zupca, bez osatog nastavka, od kojih je srednji
najmanji, donja upadljivo duža, sa lancetastim, na vrhu šilastim, nešto
dublje odvojenim zupcima. Krunica dugačka (10) 20-30 mm, većinom plavo
do tamno ljubičasta, često bela ili ružičasta, prljavo crvena ili
šarena, pokrivena proređenim maljama, do 3 puta duža od čašice; kod
dvopolnih cvetova krunična cev nešto duža od čašice, u vršnom delu jako
proširena; gornja usna krunice jako srpasto savijena, bočno spljoštena,
na vrhu kratko dvorežnjevita, duž središne linije pokrivena žlezdastim
dlakama, na ostalom delu sedećim žlezdama, donja kraća, trorežnjevita,
bočni režnjevi izduženi ili eliptični, srednji širok, na vrhu usečen,
nepravilno nazubljen; krunična cev kod ženskih cvetova mnogo manja,
jedva duža od čašice, gornja usna slabije srpasto savijena. Prašnici
obično dugački kao gornja usna krunice, stubić mnogo duži. Plodići
jajasti, dugački oko 2 mm, glatki, crnomrki. Cveta od maja do avgusta.
Raste na
sušnim, stepskim livadama, pustarama, na krečnjaku, kao i na nešto
vlažnijim livadama, u poljima.
|
|
|